Op het moment dat wij een dynamische groep begeleiden starten we altijd met gesprekjes met de leeerlingen. We vragen de intern begeleider om in overleg met de leerkracht de klas op te delen in groepjes en ze dan een aantal vragen te stellen (zie voor vragen het boek Klasse(n)Kracht met RESPECt voor de klas). Nu kwam tijdens de gesprekjes naar boven dat ze altijd ruzie met elkaar maakten tijdens het voetballen, alleen niet wanneer de meester erbij is. 

Fijn samenspelen

Het lijkt er dus op dat de kinderen voor het fijn samen voetballen nog volledig afhankelijk zijn van de aanwezigheid van de leerkracht. Dat vinden wij als Specialisten altijd enorm interessant. Blijkbaar wordt het fijn samen voetballen uitbesteed aan de leerkracht en ontslaan zij zichzelf van elke vorm van verantwoordelijkheid. Dat zit op hetzelfde niveau als wanneer een team de directeur verantwoordelijk maakt voor het reilen en zeilen van de vergadering en zichzelf niet verantwoordelijk voelt daarvoor. 

Zijpad

Ik herinner me een studiedag met een groot team waar ondanks tijdafspraken de teamleden steeds te laat binnen kwamen. Ik schreef toen op een flap: wie is verantwoordelijk voor de tijd? Dat werd een leuk gesprek. Op het moment dat je iemand anders verantwoordelijk maakt voor het reilen en zeilen in je team, klas etc. hoef je ineens zelf niks te doen. En dat lijkt hier ook aan de hand. 

Ruzie op het plein

KlassenPad

In KlassenPad wat wordt dit in het thema Samenwerken verder uitgewerkt. Het gaat over leiderschap ewerken we dit o.a. uit in het thema Samenwerken waar we dieper ingaan op leiderschap en volgerschap. Dus in het geval van het ruzie maken tijdens het voetballen, zou dit te maken kunnen hebben met dat ze nog niet geleerd hebben hoe ze hun eigen verantwoordelijkheid kunnen nemen. Daarnaast kan hier ook het thema Sportief spelen een rol kunnen spelen. 

Sportief spelen 

Ik herinner me een groep 4 waarbij een aantal kinderen heel goed konden voetballen. Wat gebeurde er, elke pauze zochten de beste spelers elkaar op en vormden een team tegen een ander, beduidend zwakker team. Elke pauze gaf dit conflicten. Kinderen vonden het niet eerlijk want ze werden elke keer weggespeeld. Het fanatisme van één groep voetballers zorgde voor een heleboel gedoe. 

Sportieve Klasgenoot. 

In dat geval hebben we de fijne klasgenoot verandert in een sportieve klasgenoot. We hebben samen met de klas onderzocht wat het is, wat je dan zegt en doet en wat je niet doet. Dat leverde een hele mooie checklist op voor Fijn voetballen met elkaar. Stap voor stap is de leerkracht dat proces gaan begeleiden. 

Hoe pak je het aan? 

Voer allereerst een gesprek met de klas over hoe ze het voetballen ervaren als de leerkracht er niet bij is. Uitvragen, doorvragen, samenvatten. Neem vooral een neutrale positie in. Daarna zoom je in op de wens. Wat zouden jullie willen? Je hebt dan de huidige situatie (HS) en de gewenste situatie (GS). Op heb moment dat je weet wat de HS en de GS is kun je samen met de klas onderzoeken wat ze hebben te leren om van HS naar GS te komen. 

Een hulpmiddel hierbij is een T-kaart. Daarop schrijf je wat je ziet bij samen fijn voetballen en wat je hoort. 

Heb jij het geleerd? 

Ouders, leerkrachten ook, denken vaak dat ruzie maken niet goed is. En dat je dat zo veel mogelijk moet vermijden. Ze grijpen in, sussen de boel of bieden snel een oplossing. Het is mijn ervaring dat het vooral wijst op handelingsverlegenheid t.a.v. het begeleiden van conflicten, de spanning die het in jezelf kan oproepen als je geconfronteerd wordt met een conflict, vooral als het er heftig aan toegaat. En als ik de vraag stel aan leerkrachten: ‘Hoe heb jij vroeger geleerd om ruzies op een goede manier op te lossen’, dan geven veruit de meeste leerkrachten aan dat ze dat eigenlijk niet geleerd hebben en dat ze dit ook enorm lastig vinden.

De meeste vragen gaan over: hoe begrens ik gedrag op en goede manier, hoe doe ik dat, wat zeg ik en wat zeg ik niet en hoe ben ik consequent. Veel leerkrachten waarschuwen veelvuldig maar weten vaak niet hoe hier regie op te voeren. Gelukkig valt het te leren 😃. Wil je hier meer over leren klik dan hier .

Met een verschillige groet,
Jelly