“Als jij anders doet, gaan de mensen in je omgeving ook anders doen; want zij reageren op jou. Gedrag versterkt zichzelf. Met je eigen gedrag beïnvloed je anderen”
(Roos Vonk uit: Je bent wat je doet)
Omdat ik daar zelf zin in heb…
“Heb jij nog een goede tip Jelly, voor de volgende situatie? Samen met mijn duo-partner heb ik afgesproken dat we 3x in onze handen klappen en dan van 3 terugtellen naar 0. We verwachten van de kinderen dat ze dan stil zijn. Deze regel hebben we al een aantal maanden, maar het duurt naar mijn zin nog veel te lang dat ze echt stil zijn. Smileys op het bord om het groepje te belonen dat ze snel klaar zitten, helpt maar bij 4 van de 7 groepjes.
Rondlopen om ze bewust te maken van de regel, duurt te lang en heeft geen effect omdat het voor de rest dan weer te lang duurt. Van de week heb ik het bij de kinderen nagevraagd. Ze weten allemaal wat er van ze verwacht wordt op het moment dat ik aftel.
Waarom (foute vraag, ik weet het maar ik kan hem even niet ombuigen) praat je dan toch door? Daarbij haalden desbetreffende leerlingen hun schouders op, gewoon….. omdat ik daar zelf zin in had”. Dit antwoord kreeg ik van een stuk of 3 leerlingen. Zou ik dit respectloze/brutale gedrag op een positieve manier kunnen ombuigen?”
Gedrag is besmettelijk
’Omdat ik daar zelf zin in had’… eigenlijk wordt hier gezegd “ik heb schijt aan jou en je regels”….
Versterken deze leerlingen elkaar in dit gedrag of staat het op zichzelf? Dat weet ik niet en voor het gemak ga ik er van uit dat één leerling hier leidend in is en dat de andere volgen.
De eerste vraag die bij mij opkomt is wat drukt deze leerling uit via dit gedrag? Wat wil hij ons duidelijk maken? De boodschap die ik er uithaal is bv ‘ik laat me niet vertellen wat ik moet doen’ dan gaat het richting oppositioneel gedrag, strijd om de macht. Maar ik kan er ook uithalen dat deze leerling is afgehaakt ‘het interesseert me niet meer’.
Hij wil geen energie meer stoppen in positief gedrag. Dus ik zou sowieso 1:1 met de leerling(en) in gesprek gaan… Er van uitgaande dat er achter gedrag altijd een behoefte schuil gaat…. Bespreken wat je waarneemt en wat het effect daarvan op jou en de groep is. Dat je daardoor gaat mopperen etc. En dat je graag wilt begrijpen wat er aan de hand is. Vanaf dat moment neem je een open, nieuwsgierige en luisterende houding aan.
Valkuilgedrag
Als ik deze vraag oppak vanuit valkuilgedrag dan zou ik kunnen zeggen ‘deze leerling wil zijn eigen gang gaan’. Dan kom ik onmiddellijk uit bij autonomie. Waar zou de autonomie over kunnen gaan? Zou dit gaan over vrijheid? Over zelfstandigheid? Of over eigenheid? Ik pak hem op vanuit zelfstandigheid.
Waar de leerkrachten tegen aanlopen is desinteresse en onverschilligheid. Dit is het te veel van het goede. Als je namelijk doorschiet in autonomie/zelfstandigheid kom je terecht in onverschilligheid en desinteresse.
Het positief tegenovergestelde van desinteresse en onverschilligheid is betrokkenheid. En als dit kwadrant zou kloppen voor deze leerling dan heeft deze leerling waarschijnlijk een allergie voor bemoeizucht.
Kwadrant
De leerkracht wil het gedrag van deze leerling graag ombuigen op een positieve manier. De vraag is hoe kunnen we deze leerling uitnodigen om zijn kwaliteit te leveren aan de groep en daarmee weer betrokken te zijn. Of waar is deze leerling betrokken op? Wat doet hij graag en met wie? Kun je hem hier een voortrekkersrol ingeven?
Verantwoordelijkheid geven zodat hij zijn kwaliteit in kan zetten. Hieraan gekoppeld zit de vraag: wat zijn de talenten van deze leerling? Wat gaat hem gemakkelijk af? Waarin is hij competent?
Met de klas bespreken
Je zou dit ook met de klas kunnen bespreken…wat vinden zij daar van…hoe is het voor hun dat zij wel klaar zijn, maar een aantal leerlingen niet….zouden zij deze leerlingen kunnen aanmoedigen? Helpen? Past mooi bij de kwaliteit van de week behulpzaamheid. Of ervaren deze leerlingen dit juist als bemoeizucht…en raakt het aan hun allergie.
Of je gooit er een speels element in. Elke keer als de klas er in slaagt om direct stil te zijn geef je ze minuten…deze spaar je op en je gaat als groep iets leuks doen…dus je kunt 15 minuten sparen voor buiten spelen, 20 minuten sparen om spelletjes te spelen of heel veel minuten sparen om samen een film te kijken.
Deze leerlingen gaan nu met jou als leerkracht de strijd aan…en het zou mooi zijn wanneer ze door hun leeftijdgenoten aangesproken worden… dus dan verpesten zij het voor de klas…dat is een veel sterker middel….
Dominantie
Je kunt het ook stevig aanpakken, dan schuif je zelf op naar dominantie, door te zeggen: ok prima ik kan jou niet dwingen…maar de tijd die het duurt voordat jij wilt luisteren wordt x 5 na schooltijd ingehaald…zet iets in waar deze leerlingen gevoelig voor zijn… Als je dit vooraf met ze bespreekt, uitlegt waarom het voor jou belangrijk is dat het bij 0 stil is kun je er een consequentie aan verbinden. Dan heeft de leerling de keuze om bij 0 stil te zijn en anders in de vrije tijd, tijd in te halen. Mijn voorkeur heeft dit niet…maar soms is het nodig om iets te doorbreken.
Mocht je overigens meer willen leren over het kijken naar negatief gedrag vanuit valkuilen klik dan HIER.
Vraag aan jou: Hoe los jij dit op als een leerling met opzet zich niet aan de regels wil houden? Laat een reactie achter in het commentaarveld hieronder!
met verschillige groet,
Jelly