Een tijdje geleden werd ik gebeld door een directeur. Ze vertelde me over een incident op het schoolplein. Het was er nogal heftig aan toegegaan. De directeur had al een flink aantal stappen gezet, maar had ook behoefte aan sparring partner. Wat me daar vooral in opviel was dat ze zich echt heel veel zorgen maakte om de kinderen. En in dat kader wilde ze ook graag dat ik gesprekken voerde met de kinderen.
En zo sprak ik met een groepje meiden waarvan ik echt bij 1 meisje dacht dat ze lekker in haar vel zat. Beetje stoer, liet zich de kaas niet van haar brood eten, dat had me misschien ook moeten waarschuwen. Tot dat ik haar moeder sprak. Zij vertelde me dat haar dochter lachend uit school kwam, maar dat ze thuis vaak verdrietig was. Het had niets met het incident te maken. Maar het ging over hoe zij zich voelde in de klas. Zij moest altijd het initiatief nemen tot contact. Ze werd nooit uitgenodigd voor een verjaardagsfeestje. Ze voelde zich er niet echt bij horen. En dat maakte haar verdrietig. Ik kreeg een kijkje in haar buitenkant en haar binnenkant. Ook de juf wist niet wat ze hoorde. Ze had echt een heel ander beeld. Ik denk dat als ze dit de kinderen uit haar klas zou vertellen, ze oprecht verbaasd zouden zijn.
Het beste uit kinderen halen
Het beste uit kinderen halen. Zorgen dat alle kinderen zich veilig voelen op school. We denken dat we met een vragenlijst 2x per jaar de veiligheid van kinderen kunnen meten. Maar wat nou als kinderen de boel niet vertrouwen? En ze dus niet op een lijst gaan invullen hoe ze zich echt voelen? Zijn we niet veel te veel gericht op de buitenkant?
En misschien stel jij je die vragen ook wel. Voel je je soms ook zo mis grijpen. Voel je wel dat er iets niet klopt maar kun je er niet bij.
Wat doe jij om er achter te komen hoe kinderen zich voelen bij jou in de klas?
Hoe hoor ik erbij?
In de periode tussen herfst en kerst staat bij we Klasse(n)Kracht® de pijler Erbij Horen centraal. Hoe zijn de onderlinge verhoudingen in de klas. Horen alle kinderen erbij of zijn er kinderen die buiten de groep vallen. Veel scholen nemen het Sociogram af. Ik hoor heel vaak het volgende: “Wij nemen twee keer per jaar het Sociogram af. We kijken er naar, zeggen Ja, dat herken ik wel of Hé dat had ik niet verwacht maar er echt iets mee doen, dat doen we niet”.
Als je mij kent of langer volgt dat weet je dat ik fan ben van het Sociogram. Ik gebruik het altijd bij de begeleiding van een ‘moeilijke’ of ‘dynamische’ groep. Ik wil weten hoe de onderlinge verhoudingen zijn en ik wil ook weten of een leerkracht snapt wat we boven tafel halen. Is het een momentopname? Jazeker. Maar het is voor mij de combinatie van het sociogram met mijn observaties, het perspectief van de leerkracht, de gesprekken met de kinderen of het doen van een aantal werkvormen die dit instrument zo krachtig maakt.
Stoeltjesdans
Er is ook een nieuw instrument. Stoeltjesdans. Het is afkomstig van de Radbout Universiteit. Ik las dat Kees van Overveld daar enthousiaster over is dan het Sociogram. Ik heb daarom een aantal Specialisten Klasse(n)Kracht® in opleiding, gevraagd om deze af te nemen en de resultaten naast die van het Sociogram te leggen en ik moet je eerlijk zeggen ik ben er nog niet zo van overtuigd. Ze vonden het allemaal veel werk, kinderen snapten de vragen niet altijd en het gaf ze niet de info die ik er met ze uithaal. Dat uit onderzoek blijkt het een positief effect geeft als je kinderen die elkaar niet mogen juist dichter bij elkaar moet zetten, daar kunnen we natuurlijk sowieso gebruik van maken. Mocht je er meer over willen lezen zie https://stoeltjesdans.nl. Ik zou zeggen probeer het gewoon uit. Formuleer hierover je eigen mening.
Sociogram
Ik blijf voorlopig nog vast houden aan mijn oude vertrouwde Sociogram. Het Sociogram is wel bedoeld voor leerkrachten die het verschil willen zijn voor kinderen voor wie ‘Erbij Horen’ niet vanzelf gaat. Ik weet ook dat er leerkrachten zijn die dit allemaal flauwekul vinden. Of het te veel tijd vinden kosten. Dan kun je mij maar beter ‘ontvolgen’ , want ik vermoed dat je missie dan een hele andere is dan de mijne. Maar als jij een leerkracht of begeleider bent die het verschil wil zijn voor kinderen, en wil weten:
- hoe de onderlinge verhoudingen in de klas verdeeld zijn, omdat sociale veiligheid hoog op je agenda staat
- welke kinderen vaak negatief gekozen worden of misschien wel helemaal niet gekozen worden, waarvan je weet dat dat komt omdat ze sociaal zo ontzettend onhandig zijn, dat ze het dus over zich afroepen en waarvan je ook weet dat jij juist voor die kinderen zo ontzettend belangrijk kunt zijn,
- welke kinderen zowel positieve als negatieve gevoelens oproepen, de controversiële kinderen, waar jij misschien ook wel veel last van hebt
- welke werkvormen je kunt inzetten om meer zicht te krijgen op het onderwaterprogramma van je groep,
Dan zou ik lekker aangehaakt blijven :). En zeg je: ik wil wel meer kunnen doen, maar ik weet niet hoe dan heb ik misschien wel iets heel gaafs voor je…
Nieuwsgierig?
Klik hier
Veel succes!
Een verschillige groet,
Jelly
Heel leuk, lijkt mij interessant voor mijn klas. Welke vragenlijst gebruik je voor het invullen van het sociogram?
Heb je toevallig mijn boek Denise? Zie hoofdstuk 4, daar staat het beschreven. Groet Jelly