JAAAAA we gaan weer beginnen! Ben je klaar voor de start? A.s. maandag gaan voor de scholen in Midden-Nederland de deuren weer open. De voorbereidingen zijn getroffen. Workshops gevolgd, draaiboeken gemaakt. Klaar om van je klas een fijne groep te maken?
Reken maar dat zowel kinderen als leerkrachten het weer spannend vinden om samen te beginnen. Hoe ga je ze ontvangen? Hoe ga je vormgeven aan het WELKOM? Vanaf het allereerste moment ben je aan het bouwen. Wat ga je over jezelf vertellen? Kinderen vinden het heerlijk om iets meer van jou te weten te komen.
- Weet jij waar je naar toe wilt met de groep?
- Wat voor klas wil je graag hebben?
- Hoe wil je dat ze met elkaar omgaan?
- Hoe wil je dat ze met jou omgaan?
als je niet weet waar welke haven je vaart, is elke wind ongunstig
Stap 1: De Missie of de Wens
De missie is het verlangen van de groep. Het is de stip op de horizon. Je kompas.
Het gaat om vragen als:
- Wat voor groep willen we zijn?
- Wat vinden we belangrijk dit jaar in hoe we met elkaar omgaan?
- Wanneer hebben we het fijn met elkaar?
Hier ga je werkvormen omheen bouwen. Dat levert veel informatie op over het verlangen van de groep. En het zal je ook een aanwijzing kunnen geven wat ze lastig vinden. Mijn ervaring met ‘moeilijke’ groepen is nl dat het verlangen altijd het omgekeerde is van wat ze laten zien. Dus je weet eigenlijk ook al meteen wat ze moeilijk gaan vinden. Vertaal de informatie in een slogan. Ook dit doe je samen met de klas. Het werkt nl alleen als de kinderen mede-eigenaar zijn van dit proces. Een slogan kan zijn:
In groep 6 moet je zijn,
want daar is het fijn!
of
Iedereen hoort erbij,
pas dan zijn wij blij!
Zorg dat dit een kunstwerk wordt. Hang het zichtbaar in de klas. En sla het niet over! De meeste scholen beginnen met afspraken maken. Afspraken en regels zijn geen doel op zich. Het is een middel. Het staat in dienst van iets anders. Precies…de missie!
Stap 2: Bouwstenen maken
Dan vertaal je de missie in bouwstenen. Als dit is wat we met elkaar willen bereiken. Wat zijn dan belangrijke afspraken die we met elkaar moeten maken? Ook hier laat je kinderen met elkaar nadenken over de dingen die belangrijk zijn (zie ook hst 7 in het boek Klasse(n)Kracht: met RESPECT voor de klas).
Stap 3: Foto’s maken
De basis is gelegd. De komende weken ga je de afspraken verder concretiseren. Laat kinderen foto’s maken van de bouwstenen. Laat ze zelf nadenken over hoe het eruit ziet. Leg het vast. Dit levert echt veel commitment op.
Stap 4: T-kaarten
Neem bijvoorbeeld we zijn aardig voor elkaar.
- Hoe ziet dat eruit?
- Hoe klinkt dat?
Voor wie bekend is met T kaarten, maak een T-kaarten bij elke bouwsteen (zie module 3 van de online basistraining). Stel elke week een bouwsteen centraal. Laat de kinderen er zelf foto’s maken. Dit helpt kinderen om te snappen welk concreet waarneembaar gedrag er hoort bij de afspraken. En het helpt jou ook om te observeren voor welke kinderen sommige afspraken nog lastig zijn. Meestal is dat een signaal dat de vaardigheden die nodig zijn nog niet voldoende ontwikkeld zijn.
Stap 5: Regie voeren
Dan komt het allerbelangrijkste: Regie voeren. Dat betekent dat je veel complimenten geeft voor het gedrag dat je ziet wat past bij jullie missie en jullie afspraken. En je geeft er taal aan. Dus niet: wat goed dat je dat doet. Maar: Ik zie dat je Peter helpt met rekenen, wat fijn dat je zo behulpzaam bent!
Je hebt het dus best druk!! Train jezelf in het concreet benoemen wat je ziet en koppel daar een kwaliteit aan. Je zult na een aantal weken gaan merken dat kinderen dit overnemen. Jij bent rolmodel!
Mochten er kinderen zijn die uit de bocht vliegen, spreek deze kinderen dan 1:1 aan. Als je aandacht besteed aan negatief gedrag ten overstaande van de hele groep, werk je een mechanisme in de hand wat je absoluut niet wilt: Aandacht. Sommige kinderen zijn gewend om aandacht te krijgen via negatief gedrag. Als jij daarop reageert doen zij weer iets waar andere kinderen om moeten lachen. Je kent het wel. Loop naar ze toe en herinner ze zachtjes aan de afspraak.
Stap 6: Reflectie gesprekken voeren
Reflecteer dagelijks met de kinderen op de missie en op de bouwsteen die centraal staat. Hoe gaat dat? Wat gaat er al goed? Zijn er voorbeelden te noemen van kinderen die dit gedrag hebben laten zien? Zijn er nog tips voor ons? Stel dat een leerling een negatief voorbeeld noemt. Stel dan de vraag? Hoe zouden wij hem of haar kunnen helpen? Hoe doen we dat als een leerling een bepaalde som niet snapt? Focus op samen! Leer kinderen om onderdeel van een groep te worden!!!!
Veel plezier! Geniet ervan! Maak er een mooie Start van. En o ja, hieromheen doe je natuurlijk allemaal leuke activiteiten ter kennismaking (voor het ebook met de 108 werkvormen klik hier voor de gratis download).
Zorg dat je het verschil maakt!
En als je denkt dat dit blog ook voor anderen interessant kan zijn? Stuur het door!!!
Een zeer verschillige groet,
Jelly.