“Hoe beïnvloed je gedrag?”, vroeg een leerkracht mij een tijdje geleden bij een teambijeenkomst. “Ik heb een grote groep jongens in mijn groep 8 die totaal ‘ongemotiveerdheid’ zijn. Elf jaar en geen zin hebben in onderwijs. “Niks aan”. “Stom”. “Boeien!” En hoe akelig is het om aan een groep les te geven die er totaal geen zin in heeft?

Ik herinnerde me een training over beïnvloeding. Cialdini heeft er een mooi boek over geschreven: Invloed. De zes geheimen van het overtuigen. En ik vroeg me af of we gebruik konden maken van zijn principes om meer gemotiveerde leerlingen te krijgen.

Hoe bïnvloed jij gedrag?

Voor dat ik verder ga een vraag aan jou:

Op welk gedrag zou jij graag invloed willen uitoefenen in jouw klas?

Wat zou je graag anders willen zien? Schrijf dat voor jezelf op en maak het zo concreet en klein mogelijk. Dus niet: ‘ik wil dat ze meer respect hebben voor elkaar, dat is te groot. Maar maak het concreet: ‘Ik wil dat leerlingen, ook al verschillen ze van meningen, naar elkaar blijven luisteren en doorvragen over de verschillen’.

Cialdini noemt in zijn boek ‘Invloed. De zes geheimen van het overtuigen’, zes principes. Als je kennis hebt van deze principes kun je ze inzetten voor het gedrag dat je graag zou willen beïnvloeden in jouw klas.

Laat kinderen de groep vertellen waar zij enthousiast over zijn, of veel over weten. Ga op zoek naar de passie in de groep.

2. Commitment en Consistentie. Je bepaalt je gedrag op wat je eerder hebt gedaan.

Wat wil jij dat jouw leerlingen doen? Bouw dit op in kleine stapjes waar leerlingen ‘ja’ op kunnen zeggen. Als een groep namelijk een paar keer ‘ja’ heeft gezegd, kan ze er niet meer op terugkomen. Bijvoorbeeld: Zullen we afspreken dat we nieuwsgierig zijn naar elkaar?…en zullen we afspreken dat we naar elkaars meningen luisteren?.. Dit levert meer op dan “Tijdens de les hebben we belangstelling voor elkaars meningen”. Bouw “JA” reeksen op. Mogen we samen aan de opdracht werken? Ok jullie mogen samen aan de opdracht werken, maar wel onder een paar voorwaarden ok? Groep knikt instemmend. Jullie maken eerst als groep een mind-map van het onderwerp ok? Ieder kiest een deel van de mind-map en is daarmee verantwoordelijk voor de inhoud ok? En aan het eind presenteren jullie het aan de groep? Ok?

(Je herkent hierin vast wel die verkoper aan de deur of telefoon die voordat hij jou wat wil verkopen eerst een aantal vragen stelt waar jij een JA op antwoordt. Zou u graag extra geld willen hebben? … Zou u willen weten hoe u op een makkelijke manier 300 euro kunt besparen? Etc. Het principe van Commitment en Consistentie).

3. Sympathie. Je wilt graag iets voor iemand doen die je aardig vindt. Dit geldt ook voor kinderen.

Dus sta je bij de deur, begroet de leerlingen bij binnenkomst, vraagt naar een wedstrijd die ze gespeeld hebben of iets anders wat ze gedaan hebben. Noem kinderen (dus) altijd bij naam! Hun eigen naam! Tegen sympathieke mensen is het veel lastiger om nee te zeggen dan tegen mensen die je niet sympathiek vindt. Ga op zoek naar hobby’s van kinderen en laat ze daar iets mee doen tijdens de lessen.

4. Schaarste. We verlangen naar dingen die zeldzaam, onbereikbaar of verboden zijn. Dit doet mensen soms in lange rijen staan!

Je kent deze vast ook wel. Als je een kamer boekt bij Booking.com en er een pop-up komt met: er is nog 1 kamer beschikbaar of op dit moment zijn er twee personen die kijken naar dezelfde kamer. Uit angst naast de pot te pissen klikken we op ‘Ik wil’.

Hoe zou je schaarste kunnen creëren in de klas en daarmee gedrag beïnvloeden?

5. Sociale bevestiging. Mensen voelen zich op hun gemak als vele anderen hetzelfde denken of doen. We blijven kuddedieren.

Besteed veel aandacht aan het positieve gedrag. Steek je energie in gedrag wat je graag wilt zien. Let op waar jij aandacht aan geeft! Alles wat aandacht krijgt groeit. Dit geldt ook voor negatief gedrag. Stel kinderen hebben een toets gemaakt. Geef aandacht aan de kinderen die het goed gedaan hebben. Besteed geen aandacht aan de onvoldoendes. Vraag bijvoorbeeld door hoe kinderen het hebben aangepakt thuis. Hoe ze hebben geleerd etc.

6. Autoriteit. Wees een autoriteit als leerkracht. Laat zien dat je deskundig bent, maar ook eerlijk en rechtvaardig. Laat je kwetsbare kant zien, wees authentiek. Zorg dat je mensenkennis hebt en laat je niet ‘verleiden’ door kinderen die de strijd met je zoeken. Wees een Meester in je Professie.

Ok! Aan de slag! Terug naar het gedrag wat jij graag wilt veranderen. 

Welke principes zijn voor jou op dit moment voor jouw groep waardevol? 

Geef hieronder je antwoord in het comment veld.

Fijne week

Met een verschillige groet,

Jelly.