De eerste vier maanden van het schooljaar zitten erop. We hebben de gouden weken achter ons gelaten en we gaan verder met het zilver van de zilveren weken. De zilveren weken staan voor de periode na de kerstvakantie. Het is een periode van reflectie waar we terugkijken op de eerste vier maanden van het schooljaar en vooruitkijken naar de rest van het jaar. Je staat stil bewust stil bij de vraag of de sfeer in de groep prettig, veilig, fijn is. Het is de periode van nieuwe doelen stellen om de (sociale) veiligheid in de klas te waarborgen. We starten met terugblikken.
Pijlers van de RESPECT-aanpak
Als het goed is heb je de afgelopen periode aandacht besteed aan de pijler Regie voeren op Regels, Routines en Rituelen. Heb je samen met je klas een missie (droom, verlangen) geformuleerd, dit verder uitgewerkt in bouwstenen, met behulp van foto’s -kaarten en T-kaarten. Je hebt samen met de klas het gewenste gedrag concreet gemaakt en hier bewust regie op gevoerd (heb je dat niet en wil je daar echt meer over weten klik dan hier). Fijn om te weten: je kan elke dag opnieuw beginnen met de groep.
Na de herfstvakantie heb je de stap naar de pijler Erbij Horen gemaakt; heb je m.b.v. het sociogram de onderlinge verhoudingen in kaart gebracht, doelen gesteld en ben je gaan sturen op meer onderlinge verbinding en balans in je groep. Als het goed is heb je in december het gevoel gehad dat de groep al echt een groep is geworden. Als dit niet het geval is dan heeft de groep meer nodig! En moet je soms weer terug naar de tekentafel en opnieuw beginnen.
Zilveren weken
Na de kerstvakantie starten de zilveren weken. Wat kun je verwachten? Grote kans dat de groep terugvalt in de stormingfase. Opnieuw de kat uit de boom kijken want ze hebben elkaar 2 weken niet gezien, sommige kinderen zijn misschien op vakantie geweest, anderen niet. Sommige kinderen hebben met elkaar gespeeld, anderen niet. Het is opnieuw aftasten: Ben ik nog jouw vriend(in)? Hoor ik er nog bij? Maar ook hoe deden we het hier ook alweer met elkaar? Wat waren de afspraken? Na twee weken vakantie is de kans groot dat opgebouwde routines niet meer routine zijn, dat de rust die er was, tijdelijk weg is, en dat ook de onderlinge verhoudingen weer opnieuw moeten worden afgetast. Dit is normaal. Dit hoort erbij! Belangrijk is daarom om volgende week en de week daarna weer heel bewust stil te staan bij de afspraken, de routines en het aanzetten van het energieveld.
Missie centraal
Als je werkt vanuit een missie met de klas, pak deze erbij. Vraag de klas waar staan we nu? Na de zomervakantie hebben we met elkaar deze wens uitgesproken. Wat gaat er al goed, wat kan beter, waar hebben we als groep nog wat te leren. Dit kan je doen m.b.v. de werkvorm wandel-wissel-uit.
Een andere manier is om de vraag te stellen: Op een schaal van 0 – 10 waarbij 0 staat voor de missie helemaal niet gehaald en een 10 voor helemaal gehaald, niks meer aan doen… Waar staan we? En haal op wat er allemaal in zit. Hoe gaan we met elkaar om, wat hebben we hierin al geleerd van en met elkaar.
Trek een denkbeeldige lijn, of doe met tape even een echte lijn, leg er de cijfers van 0 – 10 bij en vraag ze bij een cijfer te gaan staan. Als iedereen een plek heeft, vraag waarom die 7 of die 8. Wat doen we allemaal al? Verzamel, vraag door. En vraag dan ook: stel we schuiven met z’n allen een punt op. Wat doen we dan nog meer? Dit is je startpunt om de komende periode weer regie op te voeren.
Moet de missie opnieuw geformuleerd worden, kan hij aangescherpt worden? Kortom sta stil bij jullie droom en onderzoek wat er al is, en wat er nog niet is. Formuleer de doelen voor de komende periode en zet deze om in T-kaarten. Het helpt jou maar vooral de klas om te weten wat de gedragsverwachtingen zijn.
Pijler Samenwerken en Samenspelen
Binnen de RESPECT-aanpak van Klasse(n)Kracht staat in deze periode de derde pijler: Samenwerken en Samenspelen centraal. In deze periode zoem je bewust in op het versterken van de onderlinge betrokkenheid; Samenwerken om te versterken! Het is de periode waarbij je de groep uitnodigt de verdieping in te gaan. Mocht je al werken met Klasse(n)Pad dan zul je zien dat hier het thema van leiderschap en volgerschap gekozen kan worden. Hoe ben ik een goede leider, hoe ben ik een goede volger. Wanneer schiet ik door naar dominant, bazig gedrag en wanneer naar slaafs gedrag. Dit levert mooie gesprekken en inzichten op die leiden tot een verdieping in het contact. Met behulp van samenwerkingsopdrachten leer je met elkaar het krachtenveld ontdekken dat hoort bij samenwerken en samenspelen.
Wat helpt deze periode?
Wat helpt is om de komende week heel bewust aandacht te besteden aan het welkom en aan het groepsvormingsproces. Kies voor elke dag een leuke verdiepende kennismakingsactiviteit uit en doe energizers met de klas. Twee vliegen in een klap. Elkaar beter leren kennen maar ook plezier maken met elkaar. In het e-book Aan de slag met Groepsvorming: 108 werkvormen om van je groep een TOP-klas te maken vind je er genoeg. Prop je programma dus niet te vol, houdt wat ruimte voor reflectie en een spelletje. Kies activiteiten waarbij er gelegenheid is om elkaar te ontmoeten.
Ga bewust samen met de klas op zoek naar de hindernissen. Welke hindernissen hebben we al genomen en welke willen we nog graag tackelen. Hoe laten wij aan elkaar merken dat dit onze missie is? Evalueer dagelijks. Vraag naar voorbeelden van gedrag die passen bij de missie. Wedden dat jullie een leuke periode gaan hebben met elkaar?
Ik wens je een hele fijne week
Met verschillige groet,
Jelly.